ԹՈՂԱՐԿՈՒՄ 2-ՐԴ. ԳՅՈՒՂԱՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ

Բարի երեկո, Արարատ հեռուստաալիքի եթերում <<Բրիֆինգ ուղիղ հարցեր>> նախագիծն է: Այսօր ուղիղ հարցերին պատասխանում է գյուղատնտեսության նախարարը, այսօր Գերասիմ Ալավերդյանի բրիֆինգն է: Իսկ փորձագետները երկուսն են ` ֆերմեր, գյուղատնտես Կամո Ջամալյանը և հողագործ Մանվել Ալեքսանյանը:

Արաքս Թադևսյան- պարոն Ալավերդյան այս տարվա բոլոր անհաջողությունները վերագրվում էին բնակլիմակայական պայմաններին,բայց արդյո՞ք ձեր գերատեսչությունը չունի իր մեղքի բաժինը:

Գերասիմ Ալավերդյան- Գյուղնախարար - Ճիշտ է չի կարելի ամեն ինչ վերագրել բնակլիմայական պայմաններին, բայց հիմնական խնդիրները իհարկե բնության մեղքով էին, մեր հարևան պետություններում էլ` Ռուսաստանում, Ուկրաինայում, Բելառուսում, մարտ, ապրիլ ամիսներին ցրտահարություն եղավ, հետո գարնանը 2.3 ամիս անդադր անձրևներ տեղացին, բերքը փտեց:

Արաքս Թադևոսյան -Բայց չէ՞ որ գյուղատնտեսության նախարարությունը կոչված է հենց բնության անակնկալներին համապատասխան քայլերով դիմակայելու համար: Ձեր գերատեսչության մեղքը զգո՞ւմ եք, որ կարտոֆիլը այս տարի 2. 3 անգամ թանկ է, խնձորը , որ միշտ հասանելի է եղել բոլոր խավերին, այսօր 800- 900 դրամ արժե:

Գերասիմ Ալավերդյան- Գյուղնախարար – Այստեղ ոչ ոք մեղքի բաժին չունի, այս տարի մոտ 5 անգամ քիչ կարտոֆիլը ենք ունեցել: Այսօր բոլոր գյուղմթերքներն են թանկացել ,նախորդ տարի ունեցանք իրացման խնդիրներ, այս տարի կարողացանք արտահանել, բայց երբ բացվեց սահմանը մարդիկ վաճառեցին նույնիսկ սերմացու կարտոֆիլը :

Կամո Ջամալյան - ֆերմեր , գյուղատնտես– Այս տարի կրծողները բերքի 25-30 տոկոսը վնասեցին, հիմա հյութալի կերը վերջացավ, սկսելու են արմատները կրծել հետո ցորենը, ինչպե՞ս եք պայքարելու: Մարդիկ չգիտեն ցորեն ցանեն, թե չէ:

 
Գերասիմ Ալավերդյան- Գյուղնախարար - Այս տարի արդեն մոտ 15 տոննա թունաքիմիկատ ենք բաշխել մարզերին: Կրծողների դեմ պայքարը նախատեսել ենք 120հազ 445հեկտարի վրա: Հիմնական միջոցներից մեկը ցրտահերկն է, որ միշտ արվել է: Բայց հիմա ինչպես գիտեք, սեփականաշնորհված են հողերը և սեփականատերերը չեն անում դա:

Մանվել Ալեքսանյան- հողագործ – Այսօր գյուղատնտեսությունը ծանր վիճակում է, իմ համոզմամբ պետական ապաշնորհ քաղաքականության պատճառով, կարելի է այնպիսի քաղաքականություն վարել, որ մարդուն, գյուղացուն կապեն հողին, ասում եք ցրտահերկ, գյուղացին դաշտ դուրս չի գալիս, իսկ մկները արդեն կշտացել են ձեր տված թույնից, այն արդեն անարդյուանավետ է: Պայմաններ չեք ստեղծում, որ գյուղացին մնա իր երկրում ու իր ընտանիքի հետ իր հողը մշակի:

Գերասիմ Ալավերդյան- Գյուղնախարար -Այս ծրագրի հաջող ելքերից մեկն էլ, որ կարող ենք այս մարդկանց հետ հետո հանդիպել ու այս հարցերը քննարկել: Այսօր այս խնդիրնեը դրված են, լուծման ճանապարհին են: Դուք էլ կարող եք ձեր առաջարկությունները ներկայացնել , մենք կքննարկենք, հաշվի կառնենք:

Արաքս Թադևոսյան – Որռոգման ջրի վարձը գյուղացիներն այսօր չեն կարողանում վճարել, գյուղեր կան, որոնց բնակիչների 50 տոկոսին ՋՕՄ-երը դատի են տվել, ինչու՞ այսօր գյուղացին չի կարողանում հոգալ գոնե իր մինիմալ ծախսերը:

Գերասիմ Ալավերդյան- Գյուղնախարար – Ես գիտեմ, որ պետությունը յուրաքանչյուր տարի տալիս է 5 մլրդ դրամի ոռոգման ջրի սուբսիդավորում, իսկ կոնկրետ ՋՕՄ -երի հետ կապված ավելի մանրամասն պատասխան չեմ կարող տալ:

Մանվել Ալեքսանյան- հողագործ – Գյուղացու ծախսերն ավելի շատ են, քան բերքը, չի կարողանում ծախսերը փակել: Ամբողջ աշխարհում զարգացնում են ջերմոցային տնտեսությունները , մեզ մոտ ինչու դա չի արվում:

Գերասիմ Ալավերդյան- Գյուղնախարար–  Խնդիրները շատ են, բայց կան գերակա խնդիրներ, առաջինը սերմնաբուծության զարգացման ծրագիրն է, ակնկալում ենք զարգացում մինչև 2014թ-ը, երկրորդը տոհմային տնտեսությունների զարգացումն է: Մենք 2007-ից ներկրում էինք հղի տոհմային հորթեր, որոնք հիմա դարձել են հղի երինջներ, տալիս ենք գյուղացիական տնտեսություններին: Զարգացնում ենք ոչխարաբուծությունը: Ես թվեր ներկայացրեցի, որ 2010թ-ին ունենք արդեն 511 հազար գլուխ ոչխար : Եթե մարդիկ առաջ ասում էին գառ չմնաց, ինչ են ուտելու մեր երեխաները, հիմա էլ շատացրել ենք , ասում են բնապահպանական խնդիրներ կառաջանան: Բայց ես հավատացնում եմ, խնդիրներ չենք ունենալու:

Կամո Ջամալյան- ֆերմեր, գուղատնտես – Ես հավատում եմ, որ աշխատանք կատարել եք , երինջներն էլ լավ է, որ բերել եք, բայց մի կովը 3000 եվրո արժի, դա անհասանելի է գյուղացիների, միջին խավի ֆերմերների համար, խնդրում եմ, որ բանկային համակարգում այնպիսի պայմաններ ստեղծեք, որ կարողանանք տակից դուրս գալ:

Գերասիմ Ալավերդյան- Գյուղնախարար – Վճարման եղանակներ գոյություն ունեն, մենք միանգամից տալիս ենք 150 գլուխ մի տնտեսությանը, որ սելեկցիան արդյունավետ լինի, գյուղացուն մի հատ, որ տանք,դրանից ոչ իրեն ոչ պետությանը օգուտ չի լինի:

Արաքս Թադևոսյան – Սիսանում, Արարատում ու Արմավիրում նոր չարիք է գլուխ բարձրացել, փոքր ֆերմաներում սկսել են թռչունները սատկել, ի՞նչ է կատարվում, իրավիճակը վերահսկելի՞ է:

Գերասիմ Ալավերդյան- Գյուղնախարար – Այո, թռչնի ժանտախտն է, բոլորը սեփական ֆերմաներ են, վակցինան անասնաբուժական խանութներում կա, թանկ չէ, կարող են գնել, իսկ ինչ վերաբերում է խոզերի ժանտախտին, գլուխ է բարձրացրել, եթե հիշում եք, 2007թ-ին 25 հազար գլուխ անկվեց, հիմա միայն մի ֆերմայում մոտ 1500 գլուխ անկվել է:Աֆրիկյան ժանտախտի դեմ վակցինան դեռ աշխարհում հայտնաբերված չէ: Դրա միակ ելքը ժամանակին հայտնաբերելն ու սպանելն է, բայց մարդիկ թաքցնում են, գիշերները մորթում վաճառում են , կոչ եմ անում , որ ժամանակին տեղյալ պահեն, որ դեմը կարողանանք առնել: